شرح فشرده تاريخچه شکل گيري مدارس نوين خمسه (زنجان) و يادآوری حوادث برجسته و تأثيرگذار در تأسيس اولين دبيرستان دولتی پسرانه شهر به نام «پهلوي» (شريعتي امروزی) و مروري کوتاه بر چگونگي احوالات اين آموزشگاه ماندگار زنجان از ابتدا تا بعد از پيروزی انقلاب اسلامی، جان کلام اين نوشتار است.